Gościmy
Odwiedza nas 39 gości oraz 0 użytkowników.
Zapraszamy!
Kaszubski Zespół Perlë
Historia zespołu
KASZUBSKI ZESPÓŁ „Perlë”
Taneczno-teatralny Zespół Kaszubski działa w Szkole Podstawowej nr 2 im. Tadeusza Kościuszki w Słupsku od 1998 r., wcześniej pod nazwą Koło regionalne, następnie jako Zespół Kaszubski, później jako Szkolny Zespół Taneczny „Kaszuby”, zaś od 2014 r. pod nazwą Kaszubski Zespół „Perlë”.
Ideą zespołu jest szerzenie kaszubsko-pomorskiej kultury w szczególności na ziemiach słupskich. Zespół uświetnia uroczystości szkolne, miejskie i regionalne występami tanecznymi i wokalnymi oraz prezentuje amatorskie przedstawienia teatralne, by społeczności szkolnej i mieszkańcom Słupska prezentować kaszubskie tradycje i zwyczaje.
Od 2008 r. (01.09.2008 r. wprowadzono nauczanie języka kaszubskiego w SP 2) zespół cyklicznie prezentuje tradycje wielkanocne i bożonarodzeniowe, a także okazjonalnie inne zwyczaje, przykładowo andrzejkowe. Przedstawienia pokazywane są w auli szkolnej oraz w czasie spotkań opłatkowych Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Oddziału w Słupsku w sali SIPH przy ul. Sienkiewicza 19 w Słupsku. Zespół przygotowywał spektakle z okazji różnych uroczystości: Dzień Kaszubski w Słupsku 2010 r. w Akademii Pomorskiej w Słupsku, Dzień Kaszubski w Słupsku w 2014 r. w SP 2, Dzień Kaszubski w Słupsku 2016 r. w SP 2.
Zespół składa się z kilkudziesięciu uczniów szkoły, którzy na co dzień uczą się języka kaszubskiego. Dzięki temu uczniowie i ich rodziny poznają kulturę kaszubską na rozmaitych płaszczyznach. Najsłynniejszym przebojem grupy jest śpiew „Kaszëbsczéch nót”, podczas którego młodzi wykonawcy uczą publiczność alfabetu kaszubskiego. Zespół prezentuje piosenki i pieśni kaszubskie, między innymi takie jak: „Mój tatko kùpił kòzã”, „Na kamyszkù sedzała”, „W zelonym lese”, czy „Héj tu ù nas, na Kaszëbach”. Na scenie młodzi artyści prezentują kaszubskie tańce: m.in. welewetkę, kosedera, kowala, kaszubskiego poloneza, szewca, mareszkę.
Największe osiągnięcia Zespołu Perlë w zakresie występów taneczno-wokalnych to:
- występy artystyczne podczas Dni Kaszubskich w Słupsku (2007, 2008, 2009, 2010, 2014, 2016)
- występ artystyczny podczas Dnia Jedności Kaszubów w Słupsku (2010)
- występ artystyczny z okazji miejskiej uroczystości nadania praw miejskich dla miasta Słupska (2011)
- napisanie utworu pt. „Kaszëbsczé nótë ò Słëpskù” do melodii „Kaszëbsczich nót” zaprezentowanego podczas XVIII Dyktanda Kaszubskiego w Słupsku (2019),
- występ podczas XVIII Dyktanda Kaszubskiego w Słupsku (2019)
- zaprezentowanie hymnu kaszubskiego podczas koncertu w Nowym Teatrze w Słupsku z okazji 100 rocznicy Zaślubin Polski z morzem (2020).
- występ artystyczny podczas Miejskiej Inauguracji Roku Szkolnego 2022/2023 w Słupsku (2022)
Przedstawienia teatralne odbywające się dwa razy w roku przygotowują nauczycielki języka kaszubskiego z SP 2: zapoczątkowała je śp. Renata Bukowska, pałeczkę przejęła Karolina Keler, dołączyły: Maria Wenta, Katarzyna Mielniczuk, Malwina Jagiełło-Zieniuk i Joanna Banasik.
Lista spektakli:
- 2010 r. „Ùczba kaszëbsczégò na wiesoło”, tekst Karolina Keler, reżyseria Karolina Keler, Dzień Kaszubski w Akademii Pomorskiej w Słupsku
- 2010 r. „Wilëjné òpòwiôstczi”, scenariusz na podstawie tekstu z „Pomeranii” (nie pamiętam tytułu), reżyseria Karolina Keler i Renata Bukowska, SP 2 w Słupsku
- 2011 r. „Jastrowé zwëczi w kaszëbsczi chëczë”, tekst Karolina Keler, reżyseria Renata Bukowska i Karolina Keler, SP 2 w Słupsku
- 2011 r. „Opowieść wigilijna”, scenariusz z „Pomeranii”, reżyseria Maria Wenta i Renata Bukowska , SP 2 w Słupsku
- 2012 r. „Kaszubskie zwyczaje wielkanocne” tekst Karolina Keler, reżyseria Renata Bukowska i Maria Wenta, SP 2 w Słupsku
- 2012 r. „Niech kaszëbsczi zwëczi nie zadżiną” tekst Karolina Keler, reżyseria Karolina Keler, SP 2 i ZKP
- 2013 r. „Jastrowi fiurofaj”, tekst Elżbieta Pryczkowska, reżyseria Karolina Keler, SP 2
- 2013 r. „Jak kiedyś wróżono na Kaszubach?” tekst Karolina Keler, reżyseria Karolina Keler, SP 2
- 2014 r. „Jak pòwstała tôbaka na Kaszëbach”, tekst scenariusza na podstawie legendy o tabace, reżyseria Karolina Keler, Dzień Kaszubski w Słupsku, SP 2
- 2014 r. „Wielkanocne zwyczaje na Kaszubach”, tekst Karolina Keler, reżyseria Karolina Keler, aktorzy: gimnazjaliści z Gimnazjum nr 6 w Słupsku, Dzień Kaszubski w Słupsku, SP 2
- 2014 r. „Gwiżdże na Kaszëbach”, tekst Karolina Keler, reżyseria Katarzyna Mielniczuk i Malwina Jagiełło-Zieniuk, SP 2
- 2015 r. „Gwiżdże na Kaszubach”, tekst z „Pomeranii”, reżyseria Katarzyna Mielniczuk i Malwina Jagiełło-Zieniuk, SP 2
- 2016 r. „Kaszubska wigilia”, tekst Karolina Keler, reżyseria Karolina Keler, aktorzy: uczniowie z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Słupsku, miejsce: ZSP
- 2016 r. „Wilëjȏ ù starków”, tekst z „Pomeranii”, reżyseria Karolina Keler i Katarzyna Mielniczuk.
- 2017 r. „Ùczba kaszëbsczégò na wiesoło”, tekst Karolina Keler, reżyseria Karolina Keler i Katarzyna Mielniczuk, mini przedstawienie z okazji parapetówki u Kaszubów w SP 2 (otwarcie nowej sali do języka kaszubskiego)
- 2017 r. „Gwiżdże w Słëpskù”, tekst Karolina Keler, reżyseria Karolina Keler i Malwina Jagiełło-Zieniuk, SP 2 w Słupsku i ZKP
- 2018 r. „Gwiżdże w Słëpskù”, tekst Karolina Keler, reżyseria Karolina Keler i Malwina Jagiełło-Zieniuk, SP 2 w Słupsku oraz kolędowanie ulicami Słupska i w różnych instytucjach, między innymi w czasie obrad sesji Rady Miejskiej w Urzędzie Miejskim
- 2019 r. „Gwiżdże jidą” tekst Karolina Keler, reżyseria Karolina Keler i Malwina Jagiełło-Zieniuk, kolędowanie ulicami Słupska i w różnych instytucjach, m.in. w Kuratorium Oświaty Delegaturze w Słupsku w czasie wręczenia aktów nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego oraz w czasie obrad sesji rady powiatu w Starostwie Słupskim
- 2021 r. „Kolędowanie po Słupsku” tekst Karolina Keler, reżyseria Karolina Keler, kolędowanie ulicami Słupska i w różnych instytucjach, m.in. w Kuratorium Oświaty Delegaturze w Słupsku, Urzędzie Miejskim, Starostwie Powiatowym w Słupsku
- 2022 r. „Gwiżdże jidą” tekst Karolina Keler, reżyseria Karolina Keler, kolędowanie ulicami Słupska i w różnych instytucjach, m.in. w Kuratorium Oświaty Delegaturze w Słupsku, Urzędzie Miejskim, Starostwie Powiatowym w Słupsku
- 2023 r. „Jastrowi fiurofaj” - tekst E. Pryczkowska, reżyseria Karolina Keler, Adriana Sparniuk, przedstawienie teatralne z degustacją kaszubskich potraw.
Kaszubska wigilia w SP 2
„Głos Pomorza” - tekst Marcin Barnowski, fot. Kamil Nagórek
Kaszubska wigilia w słupskiej SP nr 2
Przedstawienie wigilijne, ze scenami odgrywanymi w języku kaszubskim, było dziś najważniejszym punktem dnia w słupskiej Szkole Podstawowej nr 2 przy ul. Henryka Pobożnego.
Dopracowane było wszystko, bo - jak podkreślali nauczyciele - uczniowie przygotowywali tę imprezę od kilku miesięcy.
Już sama profesjonalna scenografia, której elementami był drewniany żłóbek, kostki siana i zwierzęce futra oraz podświetlone drzewka, tworzyła niepowtarzalny, zaczarowany nastrój. Uczniowie nie tylko śpiewali kolędy. Odgrywali sceny i dialogi w języku kaszubskim, który jest nauczany w dwójce jako przedmiot dodatkowy. W scenkach obok Józefa i Maryi pojawił się m.in. Remus - legendarny bohater powieści kaszubskiego pisarza Aleksandra Majkowskiego pt. "Życie i przygody Remusa".
Na stronie Głosu Pomorza można zobaczyć film z kaszubskiej wigilii w SP nr 2 w Słupsku https://gp24.pl/kaszubska-wigilia-w-slupskiej-sp-nr-2-zdjecia-wideo/ar/4743289
Wielkanoc po kaszubsku
Kaszubskie zwyczaje wielkanocne prezentowane w Słupsku
Szkoła Podstawowa nr 2 w Słupsku jako jedyna szkoła w mieście prezentuje tak bogate programy artystyczne ukazujące tradycje, zwyczaje i obrzędy na Kaszubach. To także jedyna szkoła, w której uczniowie mają okazję uczyć się języka kaszubskiego oraz poznawać bogatą kulturę kaszubską poprzez naukę tańców i pieśni kaszubskich.
W „Dwójce” kultura kaszubska istnieje od wielu lat, a wszystko dzięki dyrektorowi szkoły, Kazimierzowi Skibie, który zawsze usilnie ubiegał się o dotacje na wszelkie kaszubskie przedsięwzięcia, a w roku szkolnym 2008/2009 postarał się o dofinansowanie na prowadzenie lekcji języka kaszubskiego. Początkowo na język kaszubski w mieście, w którym bądź co bądź, niewielu jest Kaszubów, uczęszczało niewiele osób, bowiem zostały utworzone dwie grupy językowe. Już w ciągu roku szkolnego dzieci chętnie dopisywały się na zajęcia, było to dla nich coś fascynującego, egzotycznego, a jednocześnie bliskiego, bo część osób chwaliła się dziadkami o kaszubskich korzeniach. I tak oto kaszubski wpisał się na stałe w ofertę zajęć dodatkowych. Dzisiaj w „Dwójce” języka kaszubskiego uczy się osiemdziesięcioro uczniów.
Nauczycielki kaszubskiego starają się przy każdej okazji prezentować dorobek kultury kaszubskiej. Najlepszymi okazjami są nasze okoliczne święta, toteż 19 kwietnia br. odbyła się premiera przedstawienia Jastrowé zwëczi w kaszëbsczi chëczë. Biorący w nim udział uczniowie posługiwali się wyłącznie językiem kaszubskim i zaprezentowali tradycje wielkanocne obchodzone niegdyś na Kaszubach. Największym zaskoczeniem dla widzów było dëgòwanié, czyli bicie dziewcząt po nogach gałązkami jałowca oraz dekoracje przygotowane specjalnie na tę uroczystość.
Wystrój wnętrza kaszubskiej chaty robił ogromne wrażenie. Izba i kuchnia zaopatrzone w narzędzia używane dawniej przez nasze babcie, kuchenka, w której by coś ugotować, podkładano drewka, piec kaflowy, meble z kaszubskimi wzorami wprowadzały nastrój dawnych tradycji. Po środku sceny wielki stół okryty białym obrusem z kaszubskimi wzorami, a przy nim zasiedli podczas przedstawienia nie tylko gospodarze chaty ubrani w kaszubskie stroje, lecz także sąsiedzi i parobek, bo według zwyczajów podczas wielkanocnego śniadania należy się cieszyć ze Zmartwychwstania razem z najbliższymi.
Kaszubskie zwyczaje wielkanocne w słupskiej Dwójce
Kaszubskie zwyczaje wielkanocne w słupskiej Dwójce
Świąteczne porządki, malowanie jajek, radość ze Zmartwychwstania Pańskiego, obficie zastawiony stół wielkanocny i barwne kaszubskie stroje to tylko niektóre elementy kaszubskiego przestawienia, które odbyło się 30 marca w Szkole Podstawowej nr 2 w Słupsku.
Jak co roku uczniowie języka kaszubskiego z SP 2 mogli pokazać swoje aktorskie umiejętności i zaprezentować tradycje obchodzone niegdyś na Kaszubach w przedstawieniu Jastrë na Kaszëbach. Pojawiły się także obyczaje, które obecnie pielęgnowane są
w kaszëbsczich chëczach, takie jak dëgòwanié, czyli smaganie dziewcząt po nogach gałązkami jałowca lub tradycyjne malowanie pisanek przez gospodynie i dzieci w domu. Pojawiła się także znana wszystkim drożdżówka, po kaszubsku zwana młodzëwim kùchã
i upieczona według kaszubskiej receptury.
W przedstawieniu wystąpili młodzi artyści z różnych grup wiekowych – od klasy pierwszej do szóstej a przygotowały je nauczycielki języka kaszubskiego – Renata Bukowska i Maria Wenta. Sami artyści twierdzą, że dla nich takie wystąpienia są samą przyjemnością, bo mogą prezentować to, czego na co dzień uczą się w szkole poznając kaszubską kulturę na zajęciach języka kaszubskiego.
Kaszubskie przedstawienia w Dwójce to już tradycja. Co roku możemy podziwiać teatralny kunszt z domieszką kaszubszczyzny zawsze przed Bożym Narodzeniem i Wielkanocą, a także przy różnych szkolnych uroczystościach. Warto w nich uczestniczyć, by zobaczyć, w jaki sposób żyli nasi przodkowie, jakie obchodzili święta i w jaki sposób pielęgnowali zwyczaje.
Kaszubi z Dwójki zaprosili na wigilię
Kaszubi z Dwójki zaprosili na wigilię
W słupskiej Dwójce tradycyjnie odbyło się kaszubskie bożonarodzeniowe przedstawienie przygotowane przez uczniów języka kaszubskiego.
Tym razem w kaszubskiej chacie przedziwne rzeczy zadziały się w wigilijną noc: przybyli gwiżdże (kolędnicy), prawdziwy gwiôzdor (gwiazdor), a także dżôd (dziad), – czyli niespodziewany gość. Była okazja zobaczyć kaszubskie dekoracje i stroje, a także poczuć zapach wigilijnych potraw oraz … posmakować kaszubskich specjałów.
Przedstawienie pt.: „Niech kaszëbsczé zwëczi nie zadżiną” („Niech kaszubskie zwyczaje nie zaginą”), przygotowane zostało przez uczniów języka kaszubskiego z klas II, IV i VI pod kierunkiem Karoliny Keler i Marii Wenta.
Przedstawienie odbyło się we worek 18 grudnia, w auli Szkoły Podstawowej 2 przy ul. H. Pobożnego 2 w Słupsku.
Foto: https://slupsk.naszemiasto.pl/tag/sp-2-slupsk
Kaszubi z Dwójki zaprezentowali wielkanocne zwyczaje
Kaszubi z Dwójki zaprezentowali wielkanocne zwyczaje
Uczniowie języka kaszubskiego z SP 2 przygotowali wielkanocne przedstawienie „Jastrowi fiurofaj”. Tym razem młodzi aktorzy przenieśli nas w świat dawnych wierzeń, tradycji i obyczajów w unowocześnionej formie. Dla smakoszy była okazja do podpatrzenia przepisu na tradycyjną drożdżówkę a także posmakowania kaszubskiej drożdżówki upieczonej przez uczniów!
Zbliża się Wielkanoc, czas szczególny w kaszubskiej tradycji nie tylko w naszych domach, ale także w szkole. Szkólny (nauczyciel) przygotował przedstawienie, w czasie którego uczniowie języka kaszubskiego otrzymali zadania do wykonania.
I grupa pokazała reklamę Jastrowégò kùcha (wielkanocnego ciasta) i zademonstrowała przepis oraz sposób jego wykonania. Z pewnością woń świeżo upieczonego młodzewégò kùcha (drożdżówki) niejednego widza przeniosła w świat beztroskiego dzieciństwa, a jej smak przyprawił nas o uśmiech na twarzach.
II grupa ukazała nam starodawny zwyczaj obmywania twarzy w źródlanej wodzie przed rezurekcją. Kaszubi wierzą, że taka woda ma moc oczyszczania i uzdrawiania. Zaś kobiety, które w wielkanocną noc pójdą do strumienia, mogą śmiało odstawić wszelkie kremy przeciwzmarszczkowe, bowiem cudowna woda oczyści twarz i odmłodzi ją.
Zadaniem III grupy było pokazanie zwyczaju formowania koszyka dla zająca, który przynosi różne smakołyki dla dzieci. Aktorzy przypomnieli, że warunkiem otrzymania podarku od zajca (zająca) jest dobre sprawowanie przez cały rok!
IV grupa zaskoczyła widzów prezentacją zwyczaju dëgòwania (dyngowania) na Kaszubach, czyli smagania gałązkami jałowca tych, którzy długo śpią w Wielkanocny Poniedziałek.
Przedstawienie pt.: „Jastrowi fiurofaj” przygotowane zostało przez uczniów języka kaszubskiego z klas II, IV, V i VI pod kierunkiem Karoliny Keler.
Przedstawienie odbyło się we worek 26 marca, w auli Szkoły Podstawowej 2
przy ul. H. Pobożnego 2 w Słupsku.
Piknik kaszubski
Kaszubski Zespół Perlë zeprezentował się podczas pikniku kaszubskiego w Słupsku przy Spichlerzu. Wszystko na zaproszenie Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Oddziału w Słupsku. Wirujące na scenie stroje kaszubskie oraz roześmiane buzie uczniów robiły wrażenie na mieszkańcach Słupska.
Foto Tomasz Keler
Jak dawniej wróżono na Kaszubach?
Wróżby andrzejkowe po kaszubsku
Wróżenie z ziaren owsa, spalanie drzazg czy wykrzykiwanie przed chatą imienia chłopca to tylko niektóre wróżby andrzejkowe praktykowane niegdyś na Kaszubach, a które zaprezentowały uczennice języka kaszubskiego ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Słupsku 28 listopada o godz. 11 w szkolnej auli.
Starodawne zwyczaje związane z wróżeniem na Kaszubach w wigilię św. Andrzeja – 30 listopada są nietypowe i odmienne od tych powszechnie znanych, przykładowo takich jak lanie wosku. Kaszubskie wróżby zawierają w sobie siłę tradycji związanej z kultem ziemi, wody i ognia.
Uczennice języka kaszubskiego z SP2 w składzie: Zuzanna Brozis, Katarzyna Reichert, Julia Niewiarowska, Patrycja Dąbrowska i Aleksandra Kobylińska wcieliły się w postaci (nie)zwyczajnej rodziny kaszubskiej z Łąkiego. Trzy nastoletnie siostry marzą, by poznać imiona swoich przyszłych mężów i dowiedzieć się, kiedy nastąpi wymarzony ślub. Ich starka (babcia) pokaże wróżby, których nauczyła ją niegdyś babcia.
Krótka inscenizacja odbyła się 28 listopada w CZWARTEK w auli Szkoły Podstawowej nr 2 w Słupsku przy ul. H. Pobożnego 2.
Karolina Keler
Nauczycielka języka kaszubskiego
Jak wróżono kiedyś na Kaszubach?
Poszczenie przez cały dzień, lanie roztopionego ołowiu, podpalanie kądzieli lub drzazgi czy wypuszczanie biegnącego gąsiora to tylko niektóre praktyki wróżbiarskie uprawiane niegdyś przez Kaszubów w wigilię świętego Andrzeja. Istnieją miejscowości, w których zachowały się jeszcze obyczaje, jakie panny i kawalerowie co roku wykonują, by dowiedzieć się, co ich czeka w przyszłości. Wybrane wróżby zaprezentowały uczennice języka kaszubskiego z kl. VI B, by na kilka chwil przenieść widzów w tajemniczy świat magicznych wierzeń Kaszubów.
Wróżby odprawiano nie tylko w dzień świętego Andrzeja. Istniały regiony na Kaszubach, w których dziewczęta wróżyły tradycyjnie 30 listopada, zaś chłopcy w dzień świętej Katarzyny – 25 listopada. W niektórych miejscowościach przyszłość przepowiadano z nadejściem Nowego Roku – 1 stycznia.
By przepowiednie miały jak najsilniejszą moc, dziewczęta pościły cały dzień i bardzo przeżywały nadejście wieczoru, bowiem każda chciała dowiedzieć się jak najwięcej o swojej przyszłości. A wróżono wykonując rytualne tańce i używając rozmaitych przedmiotów...
Lanie ołowiu. Na Kaszubach roztapiano nie tylko powszechnie znany wosk, lecz przede wszystkim ołów, by rozgrzany wylać do wody i z zastygniętej formy przy świetle świecy odczytać nadchodzące wydarzenia.
Palenie drzazg. Dziewczyna zapalała dwie cienkie drzazgi. Jedna symbolizowała wybranego chłopca, druga dziewczynę. Jeśli zwęglone końcówki schylały się ku sobie, oznaczało rychły ślub, jeśli zaś się oddalały - rozstanie.
Podpalanie kądzieli. Wróżba ta była popularna zwłaszcza w regionach, w których uprawiano len. Równocześnie podpalało się dwie kulki lnu – jedna symbolizowała dziewczę, druga chłopca. Unoszący się w powietrzu len zbliżał się do siebie, co wróżyło rychłe zamążpójście lub się oddalało, co oznaczało rozstanie.
Woda, ziemia, mirt, obrączka, klucz. W osobnych talerzach umieszczano wodę, ziemię, mirt, obrączkę i klucz. Dziewczyna z zawiązanymi oczami wybierała jeden talerz. Wybranie wody symbolizowało wylanie wielu łez, ziemi – śmierć, mirtu – rok u boku matki, obrączki – wesele, klucza – pomyślność.
Wypuszczanie gąsiora. Gdy w gospodarstwie były gęsi, wybierano najdorodniejszego gąsiora i wypuszczano go w izbie, gdzie w kręgu zbierali się kawalerowie i panny. Pierwsza osoba, do której gąsior podbiegł, szybko miała stanąć na ślubnym kobiercu.
Krzyczenie przed chatą. Po zmroku dziewczęta wychodziły przed chatę i wykrzykiwały po kolei imię swego wybranka. Strona świata, z której dobiegało echo, przepowiadała kierunek nadejścia narzeczonego. Jeśli zaś po okrzyku rozlegała się cisza, przepowiadało to staropanieństwo.
Nadgryzione jabłko. Przed udaniem się na spoczynek dziewczęta nadgryzały jabłko i kładły je na zagłówek w nadziei, że w nocy przyjdzie kawaler i spróbuje jabłka.
Owies. Dziewczyny rzucały do miski dwa ziarna owsa – jedno oczyszczone, które symbolizowało dziewczynę oraz ziarno z włoskiem, które uosabiało chłopca. Jeśli ziarna się do siebie zbliżały, oznaczało szybki ślub, jeśli zaś oddalały się od siebie – rozstanie.
Według źródeł przedstawione wróżby praktykowano już w XVII wieku. Często dziewczętom towarzyszyły starsze gospodynie, mamy lub babcie, by przekazać i nauczyć je zwyczajów kaszubskich, ale przede wszystkim, by w czasach, w których nie było telewizorów ani komputerów, ciekawie spędzić czas.
Uczennice języka kaszubskiego z kl. VI B: Zuzanna Brozis, Patrycja Dąbrowska, Aleksandra Kobylińska, Julia Niewiarowska i Katarzyna Reichert zaprezentowały wróżby podczas przedstawienia „Wróżby na Kaszubach” 28 listopada w auli SP 2 w Słupsku.
Dzień Kaszubski w Słupsku
Dzień Kaszubski, czyli o tym, co Kaszubi w Słupsku nawyprawiali
Program Dnia Kaszubskiego:
9.30 Występ kapeli „Zgoda” ze Słupska
10.00 Uroczyste rozpoczęcie Dnia Kaszubskiego
10.45 Występ taneczny zespołu „Perlë” z SP 2 w Słupsku
11.00 Spektakl „Testament” w wykonaniu gimnazjalistów z Tuchomia
11.25 Występ taneczny zespołu „Małe Gochy” z Lipnicy
11.55 Prelekcja kucharza
12.10 Występ zespołu „Lãbòrsczé słunuszka”
12.30 Spektakl teatralny „Jak lëdze pòznalë tobaka na Kaszëbach” w wykonaniu uczennic z SP 2 w Słupsku
13.00 Występ zespołu „Gzubë” z Tuchomia
13.20 Prelekcja hafciarki
13.35 Występ kapeli „Gzubë” z Tuchomia
14.00 Spektakl teatralny „Jastrë na Kaszëbach" w wykonaniu uczniów z Gimnazjum nr 6 w Słupsku
14.30 Przerwa
16.00 Koncert zespołu „Fucus”
17.00 Zakończenie uroczystości
Budynek SP 2 w Słupsku 29 kwietnia przemienił się w kaszubską chatę – siedzibę kaszubskiej kultury w mieście. To właśnie tam słupszczanie świętowali kaszubską kulturę. Wiejska dekoracja, wystawy, spektakle, występy, warsztaty, wyśmienity poczęstunek i wspaniały koncert grupy „FUCUS” sprawił, że uczestnicy Dnia Kaszubskiego zasmakowali kaszubskiej kultury w różnych wymiarach.
Dzień Kaszubski przyciągnął wielu widzów. W słupskiej dwójce zagościli: Posłanka na Sejm RP Pani Jolanta Szczypińska, Poseł na Sejm RP Pan Zbigniew Konwiński, Senator RP Pan Kazimierz Kleina, Zastępca Prezydenta Miasta Słupska Pan Edward Zdzieborski, Przewodnicząca Komisji Oświaty, Kultury i Sportu Rady Miejskiej w Słupsku Pani Beata Chrzanowska, Pełnomocnik Prezydenta ds. Organizacji Pozarządowych Pan Rafał Jeka, Dyrektor Wydziału Oświaty Kultury i Sportu Pani Anna Sadlak, Kanclerz Akademii Pomorskiej w Słupsku pani Ewa Sobolewska, Prorektor Akademii Pomorskiej w Słupsku pan Tadeusz Sucharski, Prezes Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Pan Łukasz Grzędzicki, Członek Zarządu Głównego ZK-P Pan Edmund Zmuda-Trzebiatowski, Prezes Zarządu Słupskiego Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Pan Jan Dobrzyń, sponsorzy: Prezes Zarządu Spółki Jantar w Słupsku Pani Lucyna Wojczuk, Prezes Firmy Rolmasz pan Zygmunt Bigus, Profesor oraz Dyrektorzy placówek oświatowych, rodzice, pracownicy i uczniowie Szkoły Podstawowej nr 2 w Słupsku, a także licznie przybyli artyści.
Na początku uroczystości wystąpiła słupska kapela „Zgoda”, której przewodniczy pani Henryka Jurałowicz, poetka i hafciarka.
Następnie Szkolny Zespół „Perlë” zatańczył poloneza i oficjalnie ogłoszono rozpoczęcie Dnia Kaszubskiego. Wiceprezeska Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Oddziału w Słupsku powiedziała: „Dzisiejsza uroczystość napawa mnie dumą. Przede wszystkim dlatego, że w mieście, z którym jestem związana i w którym stykają się różne kultury, możemy świętować kaszubskość. Właściwie czym jest kaszubskość? Jedyne słowa, które przychodzą mi na myśl, to takie, że kaszubskość to coś, co ma się głęboko w sercu, coś co się rodzi w nas w miejscu, w którym żyjemy, dorastamy, jesteśmy. Podobnie jest z poczuciem polskości, czy poczucia przywiązania do innej kultury, innego miejsca. To poczucie własnej tożsamości. Dzisiejszej uroczystości Dnia Kaszubskiego w Słupsku przyświecają słowa Jana Pawła II, ostatnio wielokrotnie cytowane z okazji kanonizacji papieża: Strzeżcie tych wartości i tego dziedzictwa, które stanowią o waszej tożsamości. To właśnie poczucie własnej tożsamości i przywiązania do danej kultury jest przyczynkiem do tworzenia właśnie takich dzieł, występów, spektakli, wystaw, które dziś będziemy mogli tu na scenie zobaczyć.”
Przemowom gości nie było końca. Senator Kazimierz Kleina przypomniał o tym, że impreza nie bez powodu odbywa się w Słupsku – mieście o dużych tradycjach kaszubskich. Zastępca Prezydenta Miasta Słupska Pan Edward Zdzieborski twierdzi, że ta kultura to nie tylko piękne śpiewy i występy, wspaniałe stroje i kuchnia, którą zachwycają się Polacy, to nie tylko bardzo stara historia i pamiątki przeszłości, ale także obecnie nauka języka kaszubskiego.
Przy pracy nad tworzeniem tej uroczystości organizatorzy: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział w Słupsku we współpracy ze Szkołą Podstawową nr 2 w Słupsku przekonali się, jak wielka siła tkwi w ludziach, którzy chcą dołożyć swoją cegiełkę przy budowaniu tak wielkiego święta. Przede wszystkim należy podkreślić zaangażowanie włodarzy miasta w tworzeniu tej uroczystości i finansowym wsparciu projektu. Nauczyciele, pracownicy szkoły oraz rodzice uczniów mocno pracowali nad realizacją tak wielkiego przedsięwzięcia. Szczególne słowa wdzięczności należą się sponsorom: Prezesce Zarządu Sp. Jantar pani Lucynie Wojczuk, Prezesowi Zarządu Firmy Przetwórstwo Rybne ŁOSOŚ Sp. z o.o. panu Andrzejowi Piątakowi, Prezesowi Firmy Rolmasz panu Zygmuntowi Bigususowi, Dyrektorowi Parku Wodnego Redzikowo panu Romanowi Wójcikowi, właścicielowi Zakładu Krawieckiego panu Alfonsowi Kelpinowi, właścicielowi piekarni Lewna panu Eugeniuszowi Lewnie, właścicielowi Piekarni Cyman panu Gerardowi Cymanowi, Wicedyrektorce Zespołu Szkół Budowlanych w Słupsku Pani Magdalenie Majchrzak oraz Firmie Grafpro.
Na scenie zaprezentowali się gimnazjaliści z Zespołu Szkół w Tuchomiu w spektaklu „Testament” pod kierunkiem pani Anny Cichosz, Zespół „Małe Gochy” z Lipnicy pod kierunkiem pani Danuty Prądzińskiej-Lewandowskiej wraz z kapelą pod przewodnictwem pana Tomasza Drążkowskiego, Szkolny Zespół „Lãbòrsczé Słunuszka” ze Społecznej Językowej Szkoły Podstawowej LTO w Lęborku, uczennice języka kaszubskiego z SP 2 w Słupsku w spektaklu teatralnym „Jak lëdze pòznalë tobaka na Kaszëbach” pod kierunkiem pani Karoliny Keler, kapela „Gzubë” z Tuchomia pod przewodnictwem pana Ludwika Szredera, uczniowie języka kaszubskiego z Gimnazjum nr 6 w Słupsku w spektaklu teatralnym „Jastrë na Kaszëbach” pod kierunkiem pani Karoliny Keler. Uwieńczeniem wszystkich występów był wspaniały koncert zespołu „FUCUS”, zespołu folkowego wykonującego między innymi tradycyjne pieśni kaszubskie oraz własne kompozycje do tekstów poetów regionalnych.
Równocześnie odbywały się kulinarne i hafciarskie warsztaty dla dzieci. W jednej z sal uczniowie zgłębili tajniki wyszywania pod bacznym okiem hafciarek: pani Marii Fortuńskiej z Chojnic oraz pani Henryki Jurałowicz ze Słupska. W innej przygotowanej sali dzieci uczyły się jak wypiekać tradycyjną drożdżówkę pod okiem mistrza regionalnej kuchni pana Rafała Niewiarowskiego, właściciela restauracji „Dym na wodzie” w Ustce oraz pani Izy Dychy. Kto miał okazję skosztować pysznej drożdżówki z rabarbarem, smaku długo nie zapomni...
Na Dzień Kaszubski zostały przygotowane wystawy: eksponatów z Muzeum Zachodniokaszubskiego w Bytowie, literatury regionalnej z: Wydawnictwa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, Instytutu Kaszubskiego, Centrum Informacji Turystycznej w Słupsku, kaszubskich rękodzieł.
Projekt współfinansowany ze środków Urzędu Miejskiego w Słupsku
Uroczystość ku czci profesora Klemensa Zmuda Trzebiatowskiego
Uroczystość ku czci profesora Klemensa Zmuda Trzebiatowskiego
12 października przedstawiciele słupskiego oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Alfons Klepin i Karolina Keler wzięli udział w uroczystości odsłonięcia tablicy pamiątkowej na budynku starej szkoły w Łąkiem gm. Lipnica na Gochach, poświęconej pamięci Klemensa Zmuda Trzebiatowskiego. Organizatorami uroczystości była Fundacja "Naji Gochë”, Rada Rodzin Trzebiatowskich oraz Rada Sołecka w Łąkiem.
Klemens Zmuda Trzebiatowski urodził się w 1913 r. w Łąkiem. Ukończył seminarium nauczycielskie w Kościerzynie. Studiował w Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie. Jako pedagog wychował setki pomorskich nauczycieli. Po wojnie organizował szkolnictwo pedagogiczne w Chojnicach, Bytowie i Słupsku. Pełnił funkcje inspektora, nauczyciela i dyrektora Liceów Pedagogicznych. W 1977 roku uzyskał tytuł profesora. Pełnił funkcję Dyrektora Instytutu Pedagogiki, Prodziekana Wydziału Humanistycznego i Kierownika Zakładu Historii Oświaty, Wychowania i Nauki Uniwersytetu Gdańskiego. Zmarł w 1984 r. w Gdańsku.
W uroczystości odsłonięcia tablicy pamiątkowej wzięli udział przedstawiciele władz samorządowych: wicemarszałek Senatu RP Jan Wyrowiński, senator RP Roman Zaborowski, starosta powiatu bytowskiego Jacek Żmuda- Trzebiatowski, wójt gminy Lipnica Andrzej Lemańczyk; także przewodniczący Rady Rodzin Trzebiatowskich Paweł Jutrzenka-Trzebiatowski oraz członek Zarządu Głównego Zrzeszenia – Kaszubsko-Pomorskiego Edmund Zmuda Trzebiatowski.
Na spotkaniu pojawiła się także delegacja ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Słupsku: uczennice języka kaszubskiego razem z nauczycielką Karoliną Keler i Dyrektorem Szkoły Podstawowej nr 2 w Słupsku. Członkinie Kaszubskiego Zespołu „Perlë” z SP 2 uświetniły uroczystość, prezentując utwory ku pamięci profesora Klemensa Zmuda Trzebiatowskiego oraz wszystkich nauczycieli z okazji Dnia Edukacji Narodowej.
Gwiżdże na Kaszëbach, czyli kaszubskie kolędowanie w SP 2 w Słupsku
Gwiżdże na Kaszëbach, czyli kaszubskie kolędowanie w SP 2 w Słupsku
W czwartek 18 grudnia w auli Szkoły Podstawowej 2 odbyło się kaszubskie bożonarodzeniowe przedstawienie przygotowane przez uczniów języka kaszubskiego. Widzowie mogli zobaczyć jak obchodzony był niegdyś zwyczaj kolędowania na Kaszubach.
Tym razem aulę szkolną opanowali gwiżdże – kaszubscy kolędnicy, którzy zaprezentowali zwyczaj kolędowania w okresie bożonarodzeniowym. Wszystkim przewodniczył gwiżdż – przewodnik całej gromady. Za nim gwiôzdor (gwiazdor), który przepytywał dzieci ze znajomości pacierza i nagradzał podarunkami, pilnujący porządku szańdara (policjant), cëgón z miedwiedzã (cygan z niedźwiedziem) proszący o datki, hasający i trącający łbami kóń i kòzëł (koń i kozioł), dżôd i baba (dziad i baba) uosobienie biedy oraz kóminiôrz (kominiarz), który sprawdzał porządki w chacie i wysmarował policzki gości, by przyszły rok był pomyślny. Podczas przedstawienia można było usłyszeć kaszubskie kolędy: W stajeneczce narodzony, Cëchô noc, Jezu òstaw szopã i Òstawta pasturcë robòtã w wykonaniu wszystkich uczniów języka kaszubskiego z klas I i II.
Zebrani goście mogli zobaczyć prezentację o symbolice kolędowania na Kaszubach. Była to wspaniała okazja do poznania starodawnego kaszubskiego zwyczaju i zobaczenia barwnych strojów regionalnych.
Przedstawienie pt.: „Gwiżdże na Kaszëbach” przygotowane zostało przez uczniów języka kaszubskiego z klas I i II pod kierunkiem nauczycielek Katarzyny Mielniczuk i Malwiny Jagiełło-Zieniuk.
Dzień Kaszubski w Słupsku
Dzień Kaszubski w Słupsku – duma Szkoły Podstawowej nr 2
Budynek SP 2 w Słupsku 19 maja przemienił się w kaszubską chatę – siedzibę kaszubskiej kultury w mieście. To właśnie tam słupszczanie świętowali kaszubską kulturę. Wiejska dekoracja, wystawy, spektakle, występy i wyśmienity poczęstunek sprawił, że uczestnicy Dnia Kaszubskiego zasmakowali kaszubskiej kultury w różnych wymiarach.
Dzień Kaszubski przyciągnął wielu widzów. W słupskiej dwójce zagościli m.in.: Senator RP Kazimierz Kleina, Wiceprzewodniczący Komisji Edukacji Rady Miejskiej w Słupsku Mieczysław Jaroszewicz reprezentujący Prezydenta Miasta Słupska Roberta Biedronia, Radna Miejska w Słupsku Bernadeta Lewicka reprezentująca Przewodniczącą Rady Miejskiej Beatę Chrzanowską, Radny Miejski w Słupsku Andrzej Obecny, Ksiądz Prałat Jan Giriatowicz, Honorowy Obywatel Miasta Słupska, Katarzyna Butkiewicz reprezentująca Kuratorium Oświaty Delegaturę w Słupsku, Prezeska Zarządu Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego w Słupsku Gabriela Bereżecka, Wójt Gminy Kobylnica Leszek Kuliński, Prorektor Akademii Pomorskiej w Słupsku prof. Tadeusz Sucharski, Dyrektor Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Słupsku Bożena Żuk i konsultant ds. regionalizmu Grażyna Przybylak, Dyrektor Muzeum w Wejherowie Tomasz Fopke, Prezes Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Łukasz Grzędzicki, Zastępca Prezesa Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Edmund Zmuda-Trzebiatowski, Prezes Zarządu Słupskiego Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Jan Dobrzyń wraz z innymi Zrzeszeńcami ze Słupska, Prezeska Zarządu Spółki Jantar w Słupsku Lucyna Wojczuk, Prezes Firmy Łosoś Andrzej Piątak, Prezes Firmy Rolmasz Zygmunt Bigus, licznie przybyli dyrektorzy szkół i placówek oświatowych, rodzice, pracownicy i uczniowie Szkoły Podstawowej nr 2 w Słupsku i artyści z różnych stron Kaszub i Krajny.
Uroczystość rozpoczął Zespół Taneczny „Perlë” z SP 2 w Słupsku prezentując poloneza. Po wprowadzeniu flag: Polski, Kaszub i Unii Europejskiej odśpiewano hymn kaszubski i oficjalnie ogłoszono rozpoczęcie Dnia Kaszubskiego. Wiceprezeska Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Oddziału w Słupsku Karolina Keler powiedziała: Dziś spełnia się sen wielkich Kaszubów. Tych Kaszubów, którzy starali się, by kaszubska kultura tu, w Słupsku miała swoje święto. Niech on trwa. Nie tylko wczoraj, dziś, jutro, za rok. Niech trwa i przemienia się w rzeczywistość.
Jest coś, co napawa mnie szczególną dumą. W tym roku zadziało się coś absolutnie wyjątkowego. Ponad 30 osób włączyło się w organizację Kaszubskiego święta - nauczyciele, pracownicy szkoły, uczniowie, rodzice, dyrekcja, słupscy Zrzeszeńcy, zaprzyjaźnieni z Kaszubami. Do krzewienia kaszubskiej kultury nie jest potrzebny kaszubski rodowód. Do świętowania Dnia Kaszubskiego potrzebna jest miłość, pasja, chęć działania. To właśnie się w tym roku zadziało w SP 2 w Słupsku.
Przy pracy nad tworzeniem tej uroczystości organizatorzy: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział w Słupsku we współpracy ze Szkołą Podstawową nr 2 w Słupsku przekonali się, jak wielka siła tkwi w ludziach, którzy chcą dołożyć swoją cegiełkę przy budowaniu tak wielkiego święta. Szczególne słowa wdzięczności należą się: Urzędowi Miejskiemu w Słupsku za finansowe wsparcie projektu Dzień Kaszubski w Słupsku, Prezesce Zarządu Sp. Jantar pani Lucynie Wojczuk, Prezesowi Zarządu Firmy Przetwórstwo Rybne ŁOSOŚ Sp. z o.o. panu Andrzejowi Piątakowi, Prezesowi Firmy Rolmasz panu Zygmuntowi Bigususowi, wójtowi gminy Kobylnica Leszkowi Kulińskiemu i Dyrektorowi Parku Wodnego Redzikowo panu Romanowi Wójcikowi.
W ramach Dnia Kaszubskiego odbył się Regionalny Konkurs Kulinarny wg tradycji kaszubskiej organizowany przez Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych przy ul. Przemysłowej w Słupsku i Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie. Podczas uroczystości Dnia Kaszubskiego wręczono nagrody finalistkom z Dębnicy Kaszubskiej.
Na scenie zaprezentowali się: Szkolny Zespół „Perlë” z SP 2 w Słupsku pod kierunkiem Katarzyny Mielniczuk i Karoliny Keler, Szkolny Zespół „Lãbòrsczé Słunuszka” ze Społecznej Językowej Szkoły Podstawowej LTO w Lęborku pod kierunkiem Bożeny Siuty, uczniowie z Kaszubskiego Liceum Ogólnokształcącego w Brusach w montażu słowno-muzycznym na temat ks. bpa Konstantyna Dominika pod kierunkiem Felicji Baska Borzyszkowskiej, Zespół „Małe Gochy” z Lipnicy pod kierunkiem pani Danuty Prądzińskiej-Lewandowskiej wraz z kapelą pod przewodnictwem pana Tomasza Drążkowskiego, kaszubskie teksty recytowały laureatki powiatowych eliminacji „Rodny mòwë” w Słupsku Julia Barcikowska i Julia Foltyn z SP 2 w Słupsku, zaprezentował się Szkolny Zespół „Jantar” z Motarzyna pod kierunkiem Gabriela Konkela i wystąpili Krajniacy prezentując krajeńskie zwyczaje pod kierunkiem prof. Jowity Kęcińskiej-Kaczmarek.
W ramach projektu Dzień Kaszubski 40 uczniów z SP 2 w Słupsku wzięło udział w warsztatach ceramicznych w Ceramikarni. Pod kierunkiem Hanny Jastrzębskiej wykonali piękne rękodzieła z kaszubskimi motywami. Ekspozycję ich dzieł można było obejrzeń podczas uroczystości 19 maja.
Na Dzień Kaszubski zostały przygotowane wystawy: literatury regionalnej i kaszubskich rękodzieł autorstwa pani Stefanii Plewy i Małgorzaty Leszman.
Wspaniała uroczystość nabrała także kaszubskich smaków kulinarnych – można było skosztować chleba ze smalcem, kucha z piekarni pana Lewny i pana Cymana oraz innych przysmaków wykonanych przez pracowników SP 2 w Słupsku.
Dzień Kaszubski zakończono dyskusją panelową w Radio Słupsk. Na antenie radia o edukacji regionalnej rozmawiali: Karolina Keler wiceprezeska słupskiego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, Anna Piliszczuk nauczycielka z SP 4, Łukasz Grzędzicki prezes Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, Leszek Kuliński wójt gminy Kobylnica i Łukasz Zołtkowski nauczyciel regionalista z Gochów. Dyskusję poprowadziła Edyta Lubiak.
Dzień Kaszubski to wspaniała okazja do prezentowania kaszubskiego dorobku w zakresie folkloru, edukacji, literatury, rękodzieła. Fakt, że taka ważna kaszubska uroczystość odbywa się w Szkole Podstawowej nr 2 w Słupsku jest dumą dyrekcji i nauczycieli języka kaszubskiego z Dwójki.
Karolina Keler
Nauczycielka języka kaszubskiego
Wiceprezeska Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Słupsku
A terô pò kaszëbskù pòdług Karolënë Keler:
Czas Kaszëbów
Kaszëbsczi Dzéń w Słëpskù przëcygnął wiele młodich z całëch Kaszëb. Zdrzącë z binë na widowniã bëło widzëc ful zalã farwnëch òblëczënków i ùsmiachniãtich gãbów. W lëfce czëc bëło kaszëbsczégò Dëcha, co towarzëł bëtnikom, artëstom i rôczonym gòscom.
Witómë baro serdeczno w Spòdleczny Szkòle nr 2 w Słëpskù na Kaszëbsczim Dniu. Jësma ùczónkama i ùczniama ti szkòłë i bãdzemë wajima prowadnikama, cobësta sã w najim bùdinkù bëlno czëlë – z taczima słowama 19 maja żdalë na gòscy w kaszëbsczich ruchnach ùczniowie kaszëbsczégò jãzëka z môlowi szkòłë. Òprowadzalë bëtników Kaszëbsczégò Dnia pò szkòłowich zalach, co òstałë zmienioné w kaszëbsczé jizbë.
Zarô przë wéńdzenim bëła ùszëkòwnónô wëstawa rãkòdzëłów zrobionô przez ùczniów SP 2 na warkòwniach w „Ceramikarni” pòd czerënczim garnkòwniczków. Mòżna bëło ùzdrzëc kachlë, tasczi i misë òzdobioné mòtiwama ze słëpsczégò wësziwkù. Ekspòzycjô wskôziwała téż czerënk òglowi zalë ùroczëznë, z jaczi czëc bëło pôchã słomë i drewna. Spòrtowô zala zmieniła sã w kaszëbską chëcz, a w ni ùstawionô wiôlgô bina dlô wszëtczich lùbòtników kaszëbsczi kùlturë. A pò prôwdze tëch bëło nôwiãcy òb czas imprezë. Rozwieszony na scanach kaszëbsczi wësziwczi, przëréchtowóny wëstôwny môle z lëteraturą i rozmajitima domôcyma sprzãtama to efekt robòtë lëdzy, jaczi mielë starã ò przëréchtowanié Kaszëbsczégò Dnia w Słëpskù.
Fenomen lëdzy
Na Kaszëbsczi Dzéń zjachalë młodi artëscë z rozmajitëch stron Pòmòrza: Tuńcowé Karno „Jantar” z Mòtarzëna, Tuńcowé Karno „Lãbòrsczé słunuszka” z Lãbòrga, Tuńcowi Karo „Małi Gòchë” z Lëpnicë i ùczniowie z Kaszëbsczégò Liceùm Òglowòsztôłcącégò z Brus. Na binie wëstąpilë téż dzecë z SP 2 w Słëpskù z Tuńcowégò Karna „Perlë” i Krajeńsczi Teater, co przëjachôł jaż z Wiôldżégò Bùczka, kòl Złotowa. Wszëtczich artëstów bëło 130, a na widowniã zëszło sã kòl 200 ùczniów z jinszëch szkòłów ze Słëpska i słëpsczégò krézu.
Ti wszëtczi młodi artëscë to ùczniowie kaszëbsczégò jãzëka, pòchôdają z rozmajitëch stron i familiów. W jednëch gôdô sã pò kaszëbskù, w jinszëch blós praktikùje sã kaszëbsczi zwëczi, a jesz w jinëch kaszëbskô kùltura to cos dzywnégò, cos cëzégò. Ale to nie je wôżné, czej ti młodi są òdpòwiedzalny za se i zwëczi, jaczi wëbiérają, bë je pòkazëwac jinym. To przestôwô miec zanczenié, czedë w jich kùlturze, na wiedno zagrzëwô plac kaszëbskô kùltura, czedë òni mają swiądã jistnieniô i wôżnotë kaszëbiznë, czedë òna stôwô sã jich.
Na binie artëscë tuńcowalë, spiéwalë, gôdëlë pò kaszëbskù, chwôlëlë rodną mòwã, pòkazywalë rozmajitosc kaszëbsczich zwëków, prezentowalë òblëczënczi z wszelejaczich stron Kaszëb. Ti wszëtcë młodi są twòrzëwã i sprôwcama twòrzeniégò. To dzãka nim kaszëbskô kùltura żëje, sã rozkòscérzô i mô swój môl w przińdnocë.
W tim rokù wëdarzëło sã jesz cos òsoblëwégò w Słëpskù. Wiãcy niglë trzedzëscë lëdzy włączëło sã w òrganizacjã kaszëbsczégò swiãta - szkólny, rodzëce, ùczniowie, Zrzeszeńcë, drëszë Kaszëbów. Òni dowiedlë, że do krzewieniégò kaszëbsczi kùlturë nie je brëkòwny kaszëbsczi pòchòdzënk. Do ùtczëniô kaszëbsczégò swiãta mùszebnô je miłota, pasjô, chãc dzejaniégò.
Òsoblëwòtã projektu
Kaszëbsczi Dzéń w Słëpskù, to nie blós ùroczëzna, jakô òdbëła sã 19 maja w Spòdleczny Szkòlë nr 2 w Słëpskù. To projekt òrganizowóny przez Kaszëbskò-Pòmòrsczi Zrzeszenié, Spòdleczną Szkòłã nr 2 w Słëpskù i Karno Pònadgimnazjalnëch Szkòłów w Słëpskù, a ùdëtkòwiony przez Miastowi Ùrząd i spónsorów, w jaczi wchòdzëło czile wëdarzeniów:
Kaszëbsczi Masterszef - òd gromicznika tégò rokù gimnazjalëscë z słëpsczégò krézu (z Kwakòwa, Sëcewiców, Kòbelnicë, Łupawë, Damnicë, Jezerzëców, Redzëkòwa, Kaszëbsczi Dãbnicë i Słëpska) gòtowalë na kaszëbsczi ôrt w ramach I Regionalnégò Kònkùrsu Warzeniô pòdług kaszëbsczi tradicje. Nôprzód młodi kùchôrze gòtowalë z bùlwów, pózni z drobiowégò miãsa, a na kùńcu przërządzalë jestkù z rëbów. Laùreatkama òstałë dwie sostrë z Kaszëbsczi Dãbnicë.
Glëniané warkòwnie - òd strëmiannika 40 ùczniów i ùczónków ze SP 2 w Słëpskù na warkòwniach w „Ceramikarni” robilë z glënë kachlë, misë i tasczi z kaszëbsczima mòtiwama.
Recëtatorsczé rozegracje - w maju òdbëłë sã dwa recëtatorsczi kònkùrsë w Słëpskù: Krézowi Eliminacje „Rodny mòwë” i Midzeszkòłowi Kònkurs Religijny Pòezjë „Më trzëmómë z Bògã”. Pierszi rôz sã tak zdarzëło, że w bùdinkù szkòłë 31 recëtatorów z rozmajitëch môlów słëpsczégò regionu (Sëcewiców, Kawakòwa, Smôłdzëna, Kòbëlnicë, 3 szkòłów ze Słëpska) gôdało pò kaszëbskù lëteracczi tekstë.
Znanką słëpsczégò krézu je kùlturowô bòkadnosc. Jeżlë taczi wëdarzenia jak Kaszëbsczi Dzéń i towarzącë mù kònkùrsë czë warkòwnie mdą sã pòwtarzac, kaszëbskô kùltura mdze nie blós òd swiãta, a w codniowòscë lëdzy jaczi mieszkają w Słëpskù i w òkalim.
Kaszubskie kolędowanie w słupskiej Dwójce
Gwiȏzdor, dżȏd i baba, dëbeltowi chłop i szańdara zawitali w kaszubskiej chacie specjalnie przygotowanej w auli Szkoły Podstawowej nr 2 w Słupsku. Kaszubskie zwyczaje bożonarodzeniowe zostały ukazane w pełnej krasie.
W tym roku młodzi aktorzy, uczniowie języka kaszubskiego ze szkoły, ukazali obyczaje obchodzone niegdyś na Kaszubach. Główni bohaterowie – starkòwie Stazja i Bòles, są samotni. Dzieci wyjechały do miasta, syn za namową żony zostawił rodziców i gospodarstwo. Starków (dziadków) odwiedził ksiądz z wielką sznëpą (wielkim katarem) i zażywali tȏbakę (tabakę). Przyszła Walkuszka – sąsiadka w potrzebie, bo zabrakło jej drożdży do ciasta. Gdy czas już był zasiąść do wigilijnej wieczerzy, niespodziewanie zjawił się syn z rodziną. Wzruszenie na scenie było ogromne. Następnie do chaty wbiegli gwiżdże (kaszubscy kolędnicy).
Podczas przedstawienia został zaprezentowany dawny zwyczaj obchodzony na Kaszubach. W wigilię gospodarz obwiązuje brzadowé (owocowe) drzewa kolorowymi wstążkami, by obrodziły w następnym roku. Młodzi aktorzy nakręcili filmik z tym zwyczajem i pokazali go widzom. Poza tym tradycyjnie odśpiewali kolędy po kau.
Przedstawienie pt.: „Wilëjȏ ù starków” przygotowane zostało przez uczniów języka kaszubskiego z klas I - VI pod kierunkiem Karoliny Keler i Katarzyny Mielniczuk.
Parapetówka
Kaszubi z Dwójki zaprosili na parapetówkę!
Wyposażenie, akcesoria, multimedia – wszystko nowe i zmienione w sali do języka kaszubskiego w SP 2 w Słupsku. Otwarcie odbyło się 8 września o godz. 13.00!
Z początkiem roku szkolnego pojawiły się nowości w nauczaniu języka kaszubskiego w Szkole Podstawowej nr 2 w Słupsku. Zmiana i wyposażenie sali lekcyjnej ma sprzyjać uczniom w poznawaniu języka, kultury i historii Kaszub i Pomorza, a szkólnych(nauczycieli) inspirować do tworzenia i realizowania nowych, ciekawych pomysłów.
W związku z tym Kaszubki i Kaszubi z Dwójki zorganizowali parapetówkę – otwarcie nowej sali do kaszubskiego. W planie w muzycznym rytmie kaszubskim:
godz. 13.00 spotkanie na parterze (przed salą nr 3), kulinarmy quiz dla gości, uroczyste przecięcie wstęgi,
godz. 13.10 pokazowa lekcja języka kaszubskiego na wesoło w wykonaniu uczniów kl. Va,
godz. 13.20 poczęstunek.
Kolędowanie
Gwiżdże w Słupsku!
Baba, dżôd, szańdara, lesny, diôbeł, janiół, bòcón, smierc i inni kaszubscy przebierańcy w rytmie kolęd przeszli ulicami Słupska, by pokazać mieszkańcom niezwykłą tradycję kolędowania.
Według wierzeń Kaszubów ugoszczenie w domu kolędników zwiastowało szczęście, radość i zdrowie w nadchodzącym roku. Te barwne postacie niosły też ze sobą sporo zamieszania – m.in. gwiôzdor (gwiazdor) odpytywał dzieci ze znajomości pacierza, bòcón (bocian) podszczypywał dziewczęta zwiastując nowe życie w domu, smierc (śmierć) groziła kosą domownikom napominając o pokorze.
W środę gwiżdże odwiedzili firmę Łosoś, Przedszkole Miejskie nr 1, Przedszkole Miejskie nr 2, Przedszkole Miejskie nr 6 i Przedszkole DoReMi. Na końcu gwiżdże dali popis przed Firmą Nord Express przy dworcu PKP. Wszędzie na kolędników czekały rozmaite słodkości!
Zaś w czwartek 20 grudnia trasa kolędników przebiegała ulicami: H. Pobożnego, Armii Krajowej, Łukasiewicza, Ratusz, Tuwima, Filmowa, Waryńskiego, Jana Pawła II, Armii Krajowej, Pobożnego. Najpierw odwiedziliśmy Urząd Miejski w Słupsku, potem Zakład krawiecki Alfonsa Klepina, następnie Radio Słupsk, TV Słupsk, Kuratorium Oświaty Delegaturę w Słupsku, Starostwo Powiatowe i Głos Pomorza.
Niech w Słupsku będzie radość i szczęście!
Mistrzowie czytania po kaszubsku
Mistrzowie czytania po kaszubsku
Słuchanie pięknego czytania to muzyka dla ciała i duszy. Zaś słuchanie pięknego czytania w języku kaszubskim, to prawdziwa radość dla wszystkich, którym bliska sercu jest kaszubska kultura. 3 listopada w Szkole Podstawowej nr 2 w Słupsku odbyły się Powiatowe Eliminacje konkursu czytania po kaszubsku „Méster bëlnégò czëtaniô”.
Do eliminacji z powiatu słupskiego zgłosiło się 6 szkół: z Redzikowa, Bierkowa, Kobylnicy, Kwakowa, Sycewic i Motarzyna, a z miasta Słupska - Szkoła Podstawowa nr 2. Uczestnicy nie mieli łatwego zadania. Wylosowany tekst, wcześniej przygotowany przez organizatorów, należało przed liczną publicznością jak najpiękniej odczytać w języku kaszubskim. Komisja, w skład której zasiadły specjalistki od języka kaszubskiego: Ewa Knuth – nauczycielka j. kaszubskiego w Szkole Podstawowej w Gogolewie, Małgorzata Drutkowska – sekretarz Zarządu Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Oddział w Słupsku i Jadwiga Modzelewska – rodowita Kaszubka, członkini słupskiego ZK-P, stwierdziły, że dzieci były świetnie przygotowane.
Konkurs podzielony był na 3 kategorie. W najmłodszej kategorii klas I-III wzięło udział 8 uczniów. Laureatką 1 miejsca została Wiktoria Bałyk ze Szkoły Podstawowej w Motarzynie, 2 i 3 miejsce przypadły Szkole Podstawowej w Sycewic: Vanessie Kotwicy i Weronice Jachimowskiej.
W kategorii klas IV-VI wzięło udział aż 14 uczniów. 1 miejsce zdobyła Agata Kubiś ze Szkoły Podstawowej w Sycewicach, 2 miejsce Weronika Ostrowska również ze Szkoły Podstawowej w Sycewicach, zaś 3 miejsce Aleksandra Kunkel ze Szkoły Podstawowej w Bierkowie.
W kategorii klas gimnazjalnych wzięło udział 6 uczestników. 1 miejsce zajęła Julia Banaszek z Zespołu Szkół w Redzikowie, 2 miejsce Klaudia Kilanowska również z Zespołu Szkół w Redzikowie, a 3 miejsce Olga Kopczewska z Zespołu Szkół w Kobylnicy.
Ze Słupska laury zdobyły dziewczęta ze Szkoły Podstawowej nr 2: 1 miejsce Julia Barcikowska, 2 miejsce Julia Piszko, 3 miejsce Weronika Dłubisz.
Organizatorami konkursu byli: Starostwo Powiatowe w Słupsku, Centrum Edukacji Regionalnej w Słupsku, Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział w Słupsku i Szkoła Podstawowa nr 2 w Słupsku
Wszystkie nagrodzone osoby będą reprezentowały Słupsk i powiat słupski 26 listopada 2016 r. w finale regionalnym, który odbędzie się w filii nr 1 Biblioteki Publicznej Gminy Wejherowo w Bolszewie.
Kolędowanie
Gwiżdże przeszlë przez Słëpsk!
Kolędnicy przeszli przez Słupsk!
Baba, dżôd, szańdara, kòza, diôbeł, gwiôzdor, bòcón, smierc i inni kaszubscy przebierańcy w rytmie kolęd przeszli ulicami Słupska, by pokazać mieszkańcom tę niezwykłą tradycję kaszubską.
Według wierzeń Kaszubów ugoszczenie w domu kolędników zwiastowało szczęście, radość i zdrowie w nadchodzącym roku. Te barwne postacie niosły też ze sobą sporo zamieszania – m.in. gwiôzdor (gwiazdor) odpytywał dzieci ze znajomości pacierza, bòcón (bocian) podszczypywał dziewczęta zwiastując nowe życie w domu, smierc (śmierć) groziła kosą domownikom napominając o pokorze.
CZWARTEK - 22 grudnia „GWIŻDŻE JIDĄ PRZEZ SŁËPSK!”
9.50 wymarsz ze szkoły ulicami: H. Pobożnego, Armii Krajowej, Filmowa, Tuwima,
Ratusz, Jana Pawła II, Łukasiewicza, Armii Krajowej, Pobożnego.
Czwartek
9.50 wyruszamy
10.00 starostwo
10.30 Radio Słupsk
11.00 TV Słupsk
11.30 Alfons Klepin, kaszubski krawiec
12.00 Urząd Miejski w Słupsku
12.30 Kuratorium Oświaty Delegatura w Słupsku
13.00 Głos Pomorza
Foto ze strony „Obserwator” oraz Urzędu Miejskiego w Słupsku
Odsłony: 1950